CS4 in beeld

[jangske]

Foto bewerken (3)

Meerdere foto's rechttrekken
Wanneer we een aantal foto's hebben gescand op één pagina, en deze staan niet allemaal recht, dan kunnen we deze allen op een heel vlugge manier rechttrekken en bijsnijden.
Hiervoor gebruiken we de optie "Foto's uitsnijden en rechttrekken".
Klik hiervoor de knop" Bestand" in de menubalk, kies "Automatisch" in het drop-downmenu, en klik de optie "Foto's uitsnijden en rechttrekken".
Dit zal op een heel vlugge en correctie manier van elke gescande foto op de pagina een afzonderlijke foto maken en deze rechttrekken.



Foto Schalen, inhoud behouden
Een nieuwe functie in Photoshop CS4 is de functie "Zo schalen dat de inhoud behouden blijft".
Wat deze functie doet is, het schaalt een foto terwijl de grootte van een deel in de foto behouden blijft.
Waarom heb je dit nodig?
Bijvoorbeeld wanneer je van een horizontale foto een verticale foto wil maken, zonder enige inhoud van een foto te verwijderen.
Het eerste wat je moet doen is van de achtergrondlaag een "normale" laag maken.
Op een achtergrondlaag werkt deze functie niet, deze is namelijk vergrendeld (1).

Dubbelklik hiervoor de achtergrondlaag (2), en in het dialoogvenster "Nieuwe laag" (3) klik je de knop OK. Dat is alles.



Wanneer van de achtergrondlaag een normale, niet vergrendelde laag is gemaakt kunnen we verder.
Klik de knop "Bewerken" in de menubalk, en kies "Zo schalen dat inhoud behouden blijft" in het drop-downmenu. Dit plaatst sleepgrepen rond de foto.
Bovenaan in de optiebalk vind je de knop "Huidstinten beschermen" (2).
Deze knop kun je gebruiken wanneer je een foto hebt waarin een persoon staat en je van dit deel van de foto de afmeting wenst te behouden terwijl je de foto schaalt.
Dit werkt behoorlijk wanneer je enkel de afmetingen van een hoofd wil behouden, maar wanneer ik de afmetingen van een ander object wil behouden, bvb de ballon in onderstaande afbeelding, loopt het helemaal mis (3). De ballon lijkt meer op een geperste citroen.
Beter gaat het wanneer je van het te behouden gedeelte een selectie maakt.



Dus eerst maken we van de ballon een selectie en sla je deze selectie op.
Hoe je dat doet zou je ondertussen al moeten weten.
In het vak "Beschermen" klik je het naar benedenwijzend pijltje, en kies je de selectie die je zojuist hebt opgeslagen (1).
Wanneer je nu klikt en sleept met een greep (2), zal je zien dat de afmeting van de foto wijzigt, alle inhoud behouden blijft, en vooral dat de afmetingen van de ballon dezelfde blijven (3).

[jangske]

Lagen (1)

Wat zijn lagen?
Eén van de belangrijkste functies in Photoshop zijn lagen.
Maar wat is een laag?
In z'n simpelste vorm is een laag een transparant platform dat gegevens bevat. Die gegevens kunnen van alles zijn, bijvoorbeeld tekst, foto, een tekening, simpel weg van alles.
Heb je verschillende lagen, dan worden deze boven elkaar geplaatst.
De gegevens op een laag, zijn totaal onafhankelijk van de gegevens op een andere laag.
Om met lagen te werken open je uiteraard eerst het deelvenster "Lagen".



Om een laag te verbergen klik je het oog-icoontje aan de linkerzijde van de laag.
Om alle lagen te verbergen met uitzondering van diegene waarop je klikt, hou je de Alttoets op je toetsenbord ingedrukt terwijl je het oog-icoontje klikt.
Om terug allen te tonen, herhaal je deze handeling.

Om een laag toe te voegen klik je de knop "Een nieuwe laag maken" (1), onderaan het deelvenster "Lagen".
Belangrijk. Om een laag te bewerken selecteer je deze eerst in het deelvenster "Lagen", anders zou het wel eens kunnen dat je uren aan het werk bent op de verkeerde laag.



Het voordeel van te werken met lagen, is dat je de gegevens op de verschillende lagen afzonderlijk kunt bewerken, en verplaatsen.
Om de gegevens van een laag te verplaatsen selecteer je eerst de laag, je selecteert het gereedschap.
"Verplaatsen" in de gereedschapbalk, en je klikt en sleept dit naar de gewenste positie.

Het deelvenster "Lagen"
Wat vinden we zoal in het deelvenster "Lagen".
Bovenaan hebben we het vak "Overvloeimodus".
In het vak overvloeimodus bepalen we de overvloeistijl van een laag met de onderliggende laag. Maar hierover heel wat meer in latere lessen.
Daarnaast hebben we het vak "Dekking". In het vak dekking bepalen we de transparantie van de laag. Hoe lager het percentage, hoe hoger de transparantie.
Daaronder hebben we het vak "Vul:". Met het vak "Vul:" bepalen we de transparantie van de gegevens in de laag, zonder de transparantie te wijzigen van eventuele toegepaste effecten.
Links daarnaast hebben we vier knopjes. Allen hebben iets te maken met de manier van vergrendelen van de laag. Wanneer je de muisaanwijzer beweegt over deze icoontjes word je wel duidelijk wat deze juist vergrendelen.

Daaronder hebben we de verschillende lagen.
Een laag bestaat uit drie delen.
Het eerste deel is het oog-icoontje (1). Wat dit doet heb ik je al verteld in de vorige les.
Daarnaast vinden we een miniatuurweergave (2) met de inhoud van de laag. Je kunt de afmetingen van de miniatuurweergave wijzigen door deze te rechtsklikken, en te kiezen voor "Geen miniaturen", "Kleine miniaturen" enzoverder.
En als laatste hebben we de titel (3) van de laag. Standaard krijgt deze de naam "Laag 1", "Laag 2", etc. Je kunt deze wijzigen door de naam te dubbelklikken.



Onderaan het deelvenster hebben we nog een menubalkje.
Ik zal deze even overlopen van rechts naar links.
Helemaal rechts hebben we het vuilbakicoontje. Deze dient om de geselecteerde laag te verwijderen.
Links daarvan hebben we een icoontje om een nieuwe laag toe te voegen. Wanneer je deze klikt zal een laag worden toegevoegd boven de geselecteerde laag.
Daarnaast hebben we het map-icoontje. Deze maakt een map aan in het deelvenster waar we verschillende lagen in kunnen onder brengen. Dit is handig wanneer je werkt met vele lagen en een beetje georganiseerd wil werken.
De volgende drie knoppen zijn "Nieuwe aanpassingslaag", "Laagmasker" en "Laagstijl". Allen komen ook uitgebreid aan bod in deze cursus.
En als laatste, deze uiterst links, hebben de nog de knop "Lagen koppelen". Hiervoor moet je minstens twee lagen selecteren in het deelvenster. Klik je vervolgens deze knop, dan worden deze lagen met elkaar gekoppeld. Wat betekent dat wanneer je bijvoorbeeld de inhoud van een laag verplaatst, de inhoud van de gekoppelde laag ook wordt verplaatst. Wens je deze terug te ontkoppelen, selecteer je opnieuw de lagen, en klik je nogmaals deze knop.

Wanneer je een laag verwijdert, kun je deze terug plaatsen door de sneltoetscombinatie Ctrl + Z te klikken op je toetsenbord, of door middel van het deelvenster "Historie".
Maar ook hierover later meer.

Wanneer je klikt op het naar benedenwijzend pijltje helemaal rechts in de menubalk van het deelvenster "Lagen", ontvouwt zich een menu met verschillende opdrachten. Diezelfde opdrachten, plus nog een aantal andere , vind je ook terug onder de knop "Laag" in de menubalk en worden later in dit onderwerp van deze cursus besproken.

[jangske]

Lagen (2)

Selecteren
Een laag selecteren is een van de makkelijkste, maar vooral een van de belangrijkste vaardigheden in Photoshop. Heb je niet de juiste laag geselecteerd wanneer je deze bewerkt, of verplaatst, krijg je een resultaat dat je niet verwacht.
Dus de gouden raad van tante je weet wel, geef je lagen een toepasselijke naam.

Om een laag te selecteren, klik je deze in het deelvenster "Lagen", dat had ik al verteld.
Wanneer een laag is geselecteerd, wordt deze voorzien van een blauwe achtergrond (1), en wordt de naam van de geselecteerde laag vermeld in de titelbalk van de afbeelding (2).



Om meerdere onder elkaar liggende lagen te selecteren, hou je de Shift-toets op je toetsenbord ingedrukt. Om meerdere niet onder elkaar liggende lagen te selecteren, hou je de Ctrl-toets op je toetsenbord ingedrukt. Waarom zou je meerdere lagen willen selecteren?
Bijvoorbeeld wanneer je deze samen wil verplaatsen, of wanneer je deze allen wil schalen, of wanneer je voor elke tekstlaag het lettertype wil wijzigen. Je ziet, redenen genoeg.

Heb je meerdere lagen geselecteerd waarvan je één wil deselecteren, hou je de Ctrl-toets op je toetsenbord ingedrukt terwijl je deze klikt.

Om vlug over te schakelen tussen een geselecteerd gereedschap in de gereedschapbalk en het gereedschap "Verplaatsen", hou je tijdelijk de Ctrl-toets op je toetsenbord ingedrukt.
Om lagen meer precies te verplaatsen kun je gebruik maken van de pijltjestoetsen op je toetsenbord.
Per klik op een pijltjestoets wordt de laag één pixel verplaatst. Hou je hierbij de Shifttoets ingedrukt, wordt deze 10 pixels verplaatst.

Een andere manier om een laag te selecteren is door middel van de optie "Automatisch selecteren".
Selecteer hiervoor eerst het gereedschap "Verplaatsen" in de gereedschapbalk.
Wanneer dit gereedschap is gekozen, vinden we in de optiebalk de optie "Automatisch selecteren".
Wanneer je dit selecteert (1), en kiest voor "Laag" in het drop-downmenu (2), dan kun je door te klikken op een object in de afbeelding, de laag selecteren waarin zich dat object bevindt.
Let op! De optie "Automatisch selecteren" moet je terug uitschakelen, wanneer je deze niet meer wil gebruiken.
Om lagen met elkaar uit te lijnen gebruiken we de uitlijnknoppen (3) in de optiebalk.
Om de inhoud van verschillende lagen te transformeren, selecteer je het vakje "Busturingselemen. transformatie tonen" (4). Op deze manier kun je op een vrij vlugge manier de afmetingen van alle objecten in alle geselecteerde lagen, aanpassen.



Nog even over "Automatisch selecteren".
Een vluggere manier om van de optie "Automatisch selecteren" gebruik te maken, is de Ctrl-toets op je toetsenbord te klikken. Enige vereiste is dat het gereedschap "verplaatsen" is geselecteerd.
Voordeel hiervan is dat je de optie niet steeds moet uitschakelen, wanneer je er geen gebruik meer van wenst te maken.

Een andere manier om lagen te selecteren is door gebruik te maken van de optie "Vergelijkbare lagen". Deze optie vind je onder de knop "Selecteren" in de menubalk.
Wat deze doet is, het selecteert alle lagen van hetzelfde type in het deelvenster "Lagen".
Bijvoorbeeld. Is er een tekstlaag geselecteerd en klik je deze optie, zal het alle tekstlagen selecteren in je afbeelding.

TIP
Wanneer je werkt met tientallen lagen, kan het wel eens moeilijk worden de juiste laag te selecteren.
Hiervoor is een oplossing.
Rechtsklik in de afbeelding, en Photoshop zal je een lijstje tonen met alle lagen die zich onder je muisaanwijzer bevinden.
Selecteer de laag in het lijstje.



Verwijderen
Om een laag te verwijderen kun je deze naar het vuilbak-icoontje slepen, in de menubalk onderaan het deelvenster "Lagen".
Een andere manier is de laag eerst verbergen, je weet wel, door het oogicoontje te klikken.
Vervolgens klik je op "Laag" in de menubalk, je kiest voor "Verwijderen" in het drop-downmenu, en je klikt op "Verborgen lagen". Dit zal alle lagen verwijderen die zijn verborgen.
Nog een manier is de laag te selecteren, en de Delete-toets op je toetsenbord te klikken.
Opgelet op deze manier zal je geen waarschuwing krijgen. De enige manier om deze terug te plaatsen is de knop "Bewerken" in de menubalk te klikken en te kiezen voor "Ongedaan maken..." in het drop-downmenu, of door middel van het deelvenster "Historie".

Stapelorde wijzigen
Om de stapelorde van een laag te wijzigen, klik en sleep je deze in het deelvenster "Lagen" naar de gewenste positie.
Wanneer de rand van de versleepte laag donkerder wordt, laat je de muisaanwijzer los.
De enige laag die je niet kunt verplaatsen is de achtergrondlaag. Wens je deze toch te verplaatsen moet je er eerst een 'normale' laag van maken.
Hoe je dat doet heb ik je reeds verteld in een vorige les.

Een andere manier is de laag te selecteren, te klikken in de menubalk op de knop "Laag", vervolgens te kiezen voor "Ordenen" in het drop-downmenu, en te klikken op de optie die je wenst uit te voeren.
"Naar voren" brengt deze een laag naar boven, "Naar onder" een laag naar beneden.
De opties "Op voorgrond" en "Op achtergrond" lijken me wel duidelijk.
En de optie "Omkeren" zal de stapelvolgorde van de geselecteerde lagen omkeren. Hiervoor moeten er natuurlijk minstens twee lagen zijn geselecteerd.
De sneltoetscombinaties voor deze handelingen kun je zien in onderstaande afbeelding.

[jangske]

Lagen (3)

Nieuwe lagen
Eerst en vooral, in Photoshop hebben we een aantal verschillende types van lagen. Je hebt 'gewone' lagen, je hebt tekstlagen, je hebt aanpassingslagen, vormlagen, videolagen. Allen worden in deze cursus besproken.
Laat ik eerst eens beginnen met een 'gewone' laag.

Om een nieuwe gewone laag aan te maken hebben we verschillende manieren.
Een eerst manier is de knop "Lagen" te klikken in de menubalk, te kiezen voor "Nieuw" en te klikken op "Laag"(1).
Dit opent een dialoogvenster waar je de nieuwe laag kunt voorzien van een naam, eventueel kies je een kleur voor de achtergrond, kies je een modus en bepaal je een dekking. Maar hierover later meer.
Klik de knop OK.
Een tweede manier is de knop "Een nieuwe laag maken" (2) te klikken, onderaan het deelvenster "Lagen".



Het eerste wat je doet is bepalen waar je de laag wil toevoegen. Zoals ik reeds had verteld, wordt een laag toegevoegd boven de geselecteerde laag.
Voer vervolgens één van bovengenoemde handelingen uit. Mijn keuze is hiervoor de knop "Een nieuwe laag maken" (2) te klikken, onderaan het deelvenster "Lagen". Dit gaat veel vlugger.
Wens je hierbij ook gebruikt te maken van het dialoogvenster "Nieuwe laag", hou dan de Alt-toets op je toetsenbord ingedrukt terwijl je deze knop klikt.

Als voorbeeld zal ik een laag toevoegen boven de laag "Chocolate", dus selecteer ik de tekstlaag "Chocolate" (1), en klik de knop "Een nieuwe laag maken" (2).
Dit plaatst de nieuwe laag (3) boven de laag "Chocolate", en wat me in dit voorbeeld vooral interesseert, onder de laag "Girl" (4). Ik wil namelijk het hoofd van het meisje voorzien van een achtergrond.
Dit kan uiteraard op verschillende manieren, dit is er één van.

Met de nieuwe laag geselecteerd, kies ik het gereedschap "Ovaal selectiekader" (5) in de gereedschapbalk, en teken een selectiekader rond het hoofd van het meisje (6).
Vervolgens klik ik de knop "Hoeken verf." in de optiebalk (7).
Dit opent het dialoogvenster waar ik de "Doezelaar" instel op bijvoorbeeld 15. Dit had je reeds gezien in een vorige les.
Sluit het dialoogvenster wanneer je klaar bent.
Vervolgens kies ik een kleur als voorgrondkleur in de gereedschapbalk, gebruik hiervoor eventueel het gereedschap "Pipet", en klik een kleur in de foto die ik wil gebruiken als achtergrond.
Nu de voorgrondkleur is ingesteld, klik ik de knop "Bewerken" in de menubalk en kies ik "Vullen" in het drop-downmenu.
In het dialoogvenster dat verschijnt klik ik de knop "OK".
Om het selectiekader te verwijderen klik je de sneltoetscombinatie Ctrl + D op je toetsenbord.
Het hoofd van het meisje is nu voorzien van een "prachtige" achtergrond (8).



Informatief:
Een selectiekader is niet gebonden aan een laag.
Wanneer je een selectiekader vult met een opvulkleur, zal deze opvulkleur worden toegepast op de geselecteerde laag, niet op het selectiekader.
Volg je nog? Natuurlijk volg je nog.

Tip 1:
Om een laag toe te voegen ONDER een geselecteerde laag, hou je de Ctrl-toets op je toetsenbord ingedrukt terwijl je de knop "Een nieuwe laag maken" klikt.

Tip 2:
Wens je op een vlugge manier een laag te voorzien van de ingestelde voorgrondkleur, klik je de "backspace-knop" op je toetsenbord terwijl je de Alt-toets ingedrukt houdt.

Laag dupliceren
Om een laag te dupliceren, rechtsklik je de laag en kies je "Laag dupliceren" in het drop-downmenu.
In het dialoogvenster dat verschijnt, geef je de laag een naam en klik je de knop OK.

Wens je meerdere lagen te dupliceren selecteer je deze eerst allen, je rechtsklikt op het geselecteerde, en je kiest "Laag dupliceren".
Wanneer je meerdere lagen dupliceert, geeft Photoshop deze voor jou een naam door er "kopie 1", "kopie 2", enzoverder, aan toe te voegen.
Wanneer je een laag dupliceert, wordt de inhoud van deze nieuwe gedupliceerde laag op exact dezelfde locatie geplaatst dan de laag die je hebt gedupliceerd.



Tip 1:
Vlugger kan dit wanneer je de Alt-toets op je toetsenbord ingedrukt houdt, wanneer je klikt en sleept met het gereedschap "Verplaatsen".
Tip 2:
Wens je één of meerdere lagen te dupliceren in een andere afbeelding, open je eerst alle afbeeldingen. Selecteer vervolgens de laag of lagen die je wenst te dupliceren, je klikt je de knop "Laag" in de menubalk en kiest "Laag dupliceren".
In het dialoogvenster "Dupliceren" geef je de laag een naam.
Je selecteert het doel, door te klikken op het naar benedenwijzend pijltje naast het vak "Document". En je kiest het doelbestand in het lijstje.
Klik de knop OK.



Wens je van deze laag een nieuw bestand te maken, kies je voor "Nieuw" in het dialoogvenster "Laag dupliceren". Maar dat denk ik hadden jullie wel al door.

[jangske]

Lagen (4)

Laag uit selectie
Een andere manier om een nieuwe laag te maken, is door een selectie uit een andere laag te kopiëren naar een nieuwe laag.
Als voorbeeld heb ik een afbeelding met drie lagen.
Een achtergrondlaag, een transparante laag met daarin de afbeelding van een arm, en een derde laag met de afbeelding van en kader.
Zoals je opmerkt ligt de laag van de kader boven de laag met de arm.
Door een deel van de arm, met name de hand, boven de laag van het kader te plaatsen, creëren we de illusie dat de arm door het kader wordt gestoken.

Selecteer eerst een selectiegereedschap in de gereedschapbalk.
Voor dit voorbeeld is het gereedschap "Lasso" prima (1).
Maak een selectie rond de hand (2)
Weet je nog uit vorige les, een selectie is niet laag gebonden, dus kies je nu de laag waarvan je het deel wil kopiëren.
In dit geval is dit de laag "Arm" (3) in het deelvenster "Lagen".
Vervolgens klik je de knop"Laag" in de menubalk, kies je "Nieuw" in het drop-downmenu en klik je de optie "Laag via kopiëren". De sneltoetscombinatie hiervoor is trouwens Ctrl + J op je toetsenbord.



Dit plaatst de nieuwe laag met daarin de gekopieerde hand boven de laag "Arm".
Klik en sleep deze nieuwe laag boven de laag "Kader" (1) en je hebt zojuist je eerste illusie gecreëerd.



Dit was makkelijk omdat elke laag in bovenstaand voorbeeld transparant is.
Het wordt moeilijker, of beter gezegd tijdrovender, wanneer dit niet het geval is. Maar ja, ik heb je alles al verteld over hoe je iets kunt selecteren, dus een beetje oefening en het wordt voor jou een fluitje van een cent.

Lagen organiseren
Tenzij je een tekstlaag maakt, of je kopieert een laag uit een andere afbeelding, geef je elke laag een naam. Waarom en hoe, dat had ik je al verteld.
Maar waarom in die twee eerste gevallen niet?
Omdat wanneer je een tekstlaag maakt, de laag de naam krijgt van de tekst die je typt, en wanneer je een laag uit een andere afbeelding kopieert deze dezelfde naam krijgt.

Maar om al deze lagen een beetje te organiseren, plaatsen we deze in groepen.
Klik hiervoor de knop "Nieuwe groep maken" onderaan het deelvenster "Lagen" (1).
Dit plaats de nieuwe groep boven de geselecteerde laag.
Om lagen in de groep te plaatsen klik en sleep je deze naar de groep.
Om de naam te wijzigen van de groep, dubbelklik je deze.
Wens je een laag te verwijderen uit een groep, klik en sleep je deze naar de plaats waar je deze wenst.
Let erop wanneer je een groep boven een niet gegroepeerde laag plaatst, alle lagen in deze groep boven de niet gegroepeerde laag worden geplaatst.
Om een groep in of uit te vouwen klik je het pijltje naast het map-icoontje van de groep (2).



Wens je een nieuwe laag te maken in een bestaande groep, ontvouw je eerst deze groep, je selecteert de groep, en je klikt de knop "Een nieuwe laag maken".
Dit zal automatisch de nieuwe laag aanmaken in de groep.

Een andere manier om een groep te maken, is eerst de lagen te selecteren die in deze groep moeten komen. Vervolgens te klikken op het naar benedenwijzend pijtje in de rechter bovenhoek van de titelbalk van het deelvenster "lagen".
En te kiezen voor "Nieuwe groep van lagen".



Wanneer je werkt met groepen, kun je al de lagen in deze groep verplaatsen en/of bewerken door de groep te selecteren in het deelvenster "Lagen".
Bijvoorbeeld, selecteer de groep in het deelvenster "Lagen", selecteer het gereedschap "Verplaatsen" in de gereedschapbalk, en klik en sleep in de foto. Laat de muisknop los wanneer je de juiste positie voor de lagen hebt bereikt.
Een ander voorbeeld. Selecteer de groep, klik "Bewerken" in de menubalk, kies "Transformatie" in het drop-downmenu, en klik de optie "Schalen". Je zal zien dat de kader met de verschillende transformatiegrepen zich plaatst rond alle lagen in deze groep.

[jangske]

Lagen (5)

Laag kopiëren
Wens je een laag te kopiëren naar een andere afbeelding selecteer je de laag, klik je de sneltoetscombinatie Ctrl + C op je toetsenbord, selecteer je de andere afbeelding, en klik je de sneltoetscombinatie Ctrl + V.
Dit is de "gewone" manier van kopiëren en plakken, en dit plaatst de laag in het midden van de afbeelding.
Wens je echter de positie van de laag te behouden in de tweede afbeelding, doe je het volgende:
klik en sleep de laag die je wenst te kopiëren in de tweede afbeelding met de Shift-toets ingedrukt. Laat de muisknop los en pas daarna laat je de Shift-toets los.
Enige vereiste hiervoor is natuurlijk dat de twee abeeldingen dezelfde afmetingen hebben.

Wens je meerdere lagen te kopiëren in een andere afbeelding doe je net hetzelfde, alleen selecteer en sleep je dan meerdere lagen in de nieuwe afbeelding.

Lagen uitlijnen
Om verschillende lagen uit te lijnen selecteer je eerst de lagen in het deelvenster "Lagen", je selecteert het gereedschap "verplaatsen" in de gereedschapbalk en vervolgens klik je de gewenste uitlijnknop in de optiebalk.
Al deze verschillende uitlijnknoppen bespreken lijkt me nutteloos.
Diezelfde knoppen, althans de eerste zes, vinden we ook terug onder de knop "Laag" in de menubalk, optie "Uitlijnen".



De volgende zes knoppen gebruiken we wanneer we de verschillende lagen gelijkmatig willen verdelen over de afbeelding.
Een tip misschien.
Wanneer je verschillende lagen, bijvoorbeeld horizontaal gelijkmatig wil verdelen over de afbeelding, plaats je eerst de laag die je uiterst links wil, vervolgens plaats je de laag die je uiterst rechts wil. Daarna selecteer je alle lagen die je wil uitlijnen, en klik je de knop "Horizontale middelpunten verdelen".

Wens jij liever manueel de lagen uit te lijnen, kun je gebruik maken van de optie "Slimme hulplijnen".

Wat dit doet is, terwijl je sleept plaatst het hulplijnen die zich baseren op de positie van de inhoud van andere lagen.

Op deze manier weet je wanneer de inhoud van een laag perfect is uitgelijnd met de inhoud van een andere laag.
De optie "Slimme hulplijnen" is standaard niet ingeschakeld.
Om deze in te schakelen klik je de knop "Weergave" in de menubalk, kies je "Tonen" in het drop-downmenu en klik je de optie "Slimme hulplijnen".



Transparantie
Elke laag die je aanbrengt in Photoshop is steeds voorzien van een transparante achtergrond en wordt standaard weergegeven in een raster met witte en grijze blokjes. Mocht jij, om één of andere reden liever andere kleurtjes zien, kun je deze wijzigen.
Klik hiervoor op de knop "Bewerken" in de menubalk, kies "Voorkeuren" in het drop-downmenu en klik de optie "Transparantie & kleuromvang".
Dit opent het dialoogvenster "Voorkeuren" waar het tabblad "Transparantie & kleuromvang" is geselecteerd.
Al de opties in dit dialoogvenster lijken me zo duidelijk, dat ik denk dat dit geen verdere uitleg nodig heeft. Maar toch wil ik je even laten weten dat je dus de kleurtjes en de rastergrootte van deze transparante achtergrond kunt instellen. Klik je de knop OK, dan zal het raster in de geopende afbeelding zich onmiddellijk aanpassen. Het raster in de miniatuurweergaven in het deelvenster "Lagen" zal zich pas aanpassen wanneer je de afbeelding eerst hebt opgeslagen, vervolgens de afbeelding hebt gesloten, en daarna de afbeelding weer opent.



Wanneer je een transparante laag hebt waar zich inhoud in bevindt , kun je deze inhoud op een vrij eenvoudige manier selecteren.
Klik hiervoor de miniatuurweergave van de laag in het deelvenster "Lagen" terwijl je de Ctrl-toets op je toetsenbord ingedrukt houdt. Dit zal automatisch alle inhoud van de laag selecteren (1).
Wens je de transparantie van een laag te vergrendelen zodat je deze niet ongewild kunt wijzigen, selecteer je de laag en klik je de knop "Transparante pixels vergrendelen" (2), bovenaan het deelvenster "Lagen".
Let wel op, dit beschermd enkel het transparante gedeelte van de laag, niet de inhoud.
Wens je de vergrendeling op te heffen, klik je nogmaals de knop "Transparante pixels vergrendelen".

[jangske]

Tekstlagen (1)

Soorten tekst
Wat je moet weten is dat wanneer je tekst toevoegt aan een afbeelding, deze steeds in zijn eigen "tekstlaag" wordt geplaatst. In tegenstelling tot de "fotolagen", die gebaseerd zijn op pixels, zijn tekstlagen gebaseerd op vector afbeeldingen. Dit heeft een aantal voordelen.
Een eerste voordeel is dat de randen van tekst zuiverder zullen afdrukken, een tweede voordeel is dat tekstlagen steeds te bewerken zijn.

Wat je ook nog weten is dat er drie soorten tekst zijn. Je hebt punttekst, alineatekst en padtekst.
Punttekst is een horizontale of verticale lijn met tekst die begint op de plaats waar je in een afbeelding klikt. Dit gebruiken we wanneer we één of enkele woorden aan onze afbeelding willen toevoegen.
Alineatekst gebruiken we wanneer we een of meer alinea's willen typen.
Padtekst gebruiken we wanneer we de ingevoerde tekst langs een ingesteld pad willen laten lopen.

Punttekst toevoegen
Laat ik eerst eens beginnen met de punttekst.
Om punttekst toe te voegen aan een afbeelding, selecteer je het gereedschap "Horizontale tekst" in de gereedschapbalk (2), en je klikt in de afbeelding.
Dit voegt automatisch een tekstlaag toe aan het deelvenster "Lagen", en plaatst een knipperende cursor in de afbeelding. De tekst die je intypt wordt automatisch onderlijnt. Dit betekent niet dat de tekst is onderlijnt, dit geeft enkel aan dat het tekstvak actief is.
Wens je een nieuwe lijn te beginnen in punttekst, klik je de Entertoets op je toetsenbord.

Een tekstlaag is steeds voorzien van een icoontje met de letter T (1).
Het enige wat jij hoeft te doen is je tekst typen (3).
Van zodra je de getypte tekst hebt bevestigt door op de knop "Wijzigingen vastleggen" te klikken (4), of te klikken op de Entertoets op je toetsenbord, of gelijk welk ander gereedschap te kiezen, word de getypte tekst, of althans een deel ervan, als naam voor de tekstlaag gebruikt (5).

Wanneer het tekstgereedschap is geselecteerd, hebben we een aantal opties in de optiebalk (6). Diezelfde opties, plus een aantal andere, vinden we ook terug in het deelvenster "Teken" (7).



Laat ik eerst eens de verschillende opties bespreken.
Met de eerste knop bepalen we de richting van de tekst, horizontaal of verticaal.
Links daarvan vinden we het lettertype. Klikken op het naar benedenwijzend pijltje geeft je een drop-downlijstje met alle geïnstalleerde lettertypes op je computer. Klik deze die je wil gebruiken.
Rechts daarvan hebben we het vak "Tekenstijl". De opties, bvb vet, cursief etc., in dit vak zijn afhankelijk van het gekozen lettertype.

Volgend vak is het vak "Tekengrootte". In dit vak bepalen we de grootte van de letters. Je hebt de mogelijkheid één te kiezen uit het drop-downlijstje, of je hebt de mogelijkheid een waarde in te typen.
Daar naast hebben we het vak "Anti-aliasing". Hier bepalen we hoe "zacht" we de rand van de tekst willen.
• Geen: Er wordt geen anti-aliasing toegepast
• Scherp: De tekst wordt zo scherp mogelijk weergegeven
• Zuiver: De tekst wordt vrij scherp weergegeven
• Sterk: De tekst wordt vrij zwaar weergegeven
• Vloeiend: De tekst wordt vloeiender weergegeven

Vervolgens hebben we drie iconen waarmee we de uitlijning van de tekst bepalen. Dit lijkt me duidelijk.
Daar naast hebben we de kleurkiezer. Hierop klikken opent een dialoogvenster waar we de kleur instellen.
En als laatste hebben we nog de knoppen "Tekst verdraaien" en "Deelvenster Teken en Alinea tonen/verbergen".
Klikken op de knop opent het dialoogvenster "Tekst verdraaien," waar we een aantal vooraf ingestelde stijlen vinden waarmee we onze tekst kunnen verdraaien.
Plus nog een aantal andere opties waarmee we de vervorming kunnen aanpassen. Probeer deze allen rustig uit. Vind je niks naar je goesting, kies je in het vak "Stijl" voor "Geen" en je tekst wordt terug in zijn oorspronkelijk vorm geplaatst.

Klikken op de knop "Deelvenster Teken en Alinea tonen/verbergen" opent of sluit de deelvensters "Teken" en "Alinea". Wat trouwens een goed idee is wanneer je werkt met teksten.



Het eerste wat je doet wanneer je tekst wil bewerken, is de laag selecteren waarin de tekst zich bevindt. Vervolgens selecteer je het tekstgereedschap in de gereedschapbalk.
Wanneer je alle tekst wil bewerken in de tekstlaag hoef je verder niks te selecteren.
Kies je een ander lettertype, zul je zien dat het lettertype zich zal aanpassen voor alle tekst in de tekstlaag. Hetzelfde voor alle andere opties in de optiebalk.

Tips!
Wanneer je in het vak lettertype klikt in de optiebalk, zodat de tekst met het lettertype blauw wordt gekleurd, en je klikt de naar boven of naar benedenwijzende pijltjestoetsen op je toetsenbord, dan zal de tekst in de afbeelding zich automatisch aanpassen.
Dit is volgens mij de beste manier om een lettertype te kiezen.



Hetzelfde kun je doen met het vak "Tekststijl".

Voor de tekstgrootte is het ietsje ingewikkelder.
Hiervoor moet je eerste alle tekst in het tekstvak selecteren.

Dit doe je door met het tekstgereedschap te klikken op de bestaande tekst, en te klikken en te slepen.

Eenmaal de tekst geselecteerd kun je in het vak tekstgrootte klikken en de grootte aanpassen door middel van de pijltjestoetsen



Wanneer er tekst is geselecteerd wordt deze voorzien van een witte achtergrond, zoals je kunt zien in bovenstaande afbeelding (1).
Om deze achtergrond te verwijderen klik je Ctrl + H op je toetsenbord (2).
Vervolgens plaats je de cursor over de "T" in de optiebalk, en wanneer deze wijzigt in een handje met twee pijltjes, slaap je deze ingedrukt naar links of rechts (3).
Op deze manier krijg je een duidelijker beeld van de wijzigingen van je tekst.

Wens je enkel een aantal letters te wijzigen en niet de gehele tekst, selecteer je enkel deze die je wil wijzigen.

Ben je klaar met het wijzigen van de tekst klik je de Entertoets op je toetsenbord.

[jangske]

Tekstlagen (2)

Alineatekst
De tekst die we toevoegen aan een afbeelding zal meestal punttekst zijn, dus een woord of enkele woordjes. Toch hebben we de mogelijkheid een hele alinea met tekst toe te voegen.
Hiervoor gebruiken we het type "Alineatekst".
Om alineatekst toe te voegen aan je afbeelding selecteer je ook eerst het tekstgereedschap, en klik en sleep je van linksboven naar rechtsonder, een kader in de foto.
Hoe groot deze kader is maakt niet zoveel uit, je kunt deze steeds aanpassen met de sleepgrepen in de hoeken en aan de randen va het kader (1).
Wens je de tekst, of beter gezegd het kader te draaien, plaats je de cursor naast een hoekgreep en wanneer deze wijzigt in een dubbel rond pijltje, sleep je deze naar boven of beneden (2).

Om tekst toe te voegen aan het tekstkader kun je deze typen, of kun je deze plakken uit bvb een Worddocument.
Wanneer een tekstkader niet groot genoeg is om alle tekst weer te geven, verschijnt er in de hoekgreep rechts onderaan, een plusteken (3).
Om dit op te lossen kan je de tekstgrootte aanpassen, of de afmetingen van het kader aanpassen.

Tekst in een tekstkader bewerken gebeurt op dezelfde manier als punttekst bewerken.



De deelvensters "Teken" en "Alinea"
Zoals dus eerder verteld, hebben we een aantal extra opties voor de opmaak van tekst in Photoshop.
Deze vinden we in de deelvensters "Teken" en "Alinea".
Laat ik eerst eens beginnen met het deelvenster "Teken".
Bovenaan vinden we het lettertype en de tekenstijl.
Daaronder hebben we het vak "Tekengrootte" (1).
Niks nieuws dus.
Daaronder hebben we het vak "Spatiëring tussen twee tekens instellen" (2). Hiermee stellen we de verticale lege ruimte tussen twee tekens in.
Daaronder vinden we het vak "Verticaal schalen" (3). Wat dit doet lijkt me duidelijk, het schaalt de letters verticaal.
Daaronder hebben we het vak ""Verschuiving van letterlijn" (4). Met een verschuiving van de basislijn verplaatsen we geselecteerde tekens omhoog of omlaag ten opzichte van de basislijn van omringende tekst.
In de rechts kolom hebben we bovenaan de optie "Regelafstand instellen" (5). Hiermee bepalen we de verticale ruimte tussen tekstlijnen.
Daaronder vinden we de optie om de tekstspatiëring in te stellen (6). Met deze optie bepalen we de ruimte tussen de letters.
Daaronder hebben we de optie "Horizontaal schalen" (7). Deze optie schaalt de letters horizontaal.
Daaronder hebben we nog een kleurkiezer. Hiermee stellen we de kleur van de tekst in.
En als laatste hebben we nog een aantal icoontjes waarmee we de letterweergave te bepalen.
Bijvoorbeeld. Het eerste maakt de tekst vet, het tweede maakt de tekst cursief, het derde maakt va alle letters hoofdletters, enzovoort. Allen lijken me wel duidelijk, voorla wanneer je deze eens probeert.



Het tweede deelvenster is het deelvenster "Alinea".
De eerst drie iconen hebben betrekking op de uitlijning van de tekst. Deze lijken me duidelijk.
De volgende drie hebben betrekking op het "uitvullen" van de tekst. Ook deze lijken me duidelijk.
Daaronder hebben we nog een aantal vakken waarmee we de inspringing en de witruimte in alinea's bepalen. Hoe hoger de waarde is die je intypt, hoe groter de inspringing of de witruimte zal worden. Ook deze moet je maar eens proberen.

Padtekst (1)
Het derde soort tekst in Photoshop is padtekst.
In Photoshop hebben we de mogelijkheid tekst in te voeren die langs de rand van een tijdelijk pad loopt. Dit pad wordt gemaakt met een pen- of vormgereedschap.
Om tekst die langs een pad loopt te maken, hebben we tekst nodig en een pad. Logisch, toch?
Eerst tekenen we het pad.
Om een pad te tekenen hebben we een aantal mogelijkheden, één ervan is met het gereedschap "Pen" (1).
Dus selecteer je het gereedschap "Pen" in de gereedschapbalk en selecteer je de optie "Paden" (2) in de optiebalk.
Vervolgens teken ik het pad.



Wanneer het pad is getekend, verschijnt dit in het deelvenster "Paden" (3). Veel moet je je hiervan niet aantrekken, maar het is maar dat je het weet.

Met de zwarte pijl in de gereedschapbalk kun je het pad steeds verplaatsen, met de onderliggende witte pijl kun je de vorm van het pad aanpassen.
Ben je klaar met het tekenen van het pad, moet je dit sluiten. En lijn is namelijk een open pad, een voorbeeld van een gesloten pad is bijvoorbeeld een cirkel.
Klik hiervoor ergens in de foto, terwijl je de Ctrl-toets op je toetsenbord ingedrukt houdt.
We gaan verder in hieronder.

[jangske]

Tekstlagen (3)

Padtekst (2)
Nu het pad is getekend gaan we onze tekst toevoegen.
Selecteer het tekstgereedschap (1), en beweeg de muisaanwijzer over het pad.
Wanneer deze wijzigt in een ietwat rare vorm (3), klik je.
Nadat je hebt geklikt, verschijnt een invoegpunt op het pad. Typ vervolgens je tekst en je zal zien dat de tekst netjes de lijn van het pad zal volgen.

Wanneer we hebben geklikt op het pad, zien we een beginpunt en een eindpunt verschijnen.
Wens je de tekst meer naar links te beginnen, sleep je het beginpunt met het gereedschap "Padselectie" (2), naar links. Wens je deze meer naar rechts te beginnen sleep je dit naar rechts.

Opgelet!
1. Wanneer je het beginpunt naar onder sleept, dus onder het pad, dan zal de tekst zich ook onder het pad positioneren en zal deze worden omgedraaid.
2. Wanneer je het beginpunt zo ver naar rechts hebt gesleept dat de tekst niet meer volledig op het pad kan worden weergegeven, dan verschijnt er in het eindpunt een plusteken.



Tip!
Wens je de vorm van het pad te wijzigen selecteer je het gereedschap "Direct selecteren" (5) in de gereedschapbalk, en klik je het pad. Dit gereedschap vind je trouwens onder het gereedschap "Padselectie". Klik en sleep de hendels die verschijnen op elk ankerpunt in het pad (6).



De opmaak van tekst op een pad, doe je op net dezelfde manier dan andere tekst.
Wens je tekst op een pad te verplaatsen, selecteer je het gereedschap "Verplaatsen", en klik en sleep je dit naar de gewenste positie. De tekst en het pad zullen bij elkaar blijven.

Gesloten pad
Zoals dus eerder gezegd kunnen we een open pad tekenen, wat we zojuist hebben gezien, en een gesloten pad.
Een gesloten pad tekenen we door middel van de vormgereedschappen in de gereedschapbalk.
Selecteer eerst het vormgereedschap in de gereedschapbalk. Maakt niet uit welk.
In dit voorbeeld ga ik voor het gereedschap "Ovaal" (1).
Je selecteert de optie "Paden" in de optiebalk (2).
Vervolgens selecteer je het tekstgereedschap (3), beweeg de muisaanwijzer over het pad en wanneer deze wijzigt klik ik.
Vervolgens typ ik de tekst.

Het is eigenlijk juist hetzelfde dan een open pad. Ook om de tekst te positioneren op het pad.



Pad opvullen
Wat we ook nog kunnen is in plaats van de tekst het pad te laten volgen, het pad vullen met tekst.
Heel simpel, maak een gesloten pad en klik in het pad, niet op het pad.
Dit plaatst de cursor in het pad.
Typ je tekst en Photoshop zal netjes binnen de randen van het pad blijven.

[jangske]

Vormlagen (1)

Wat is een vormlaag?
Wanneer je een vorm tekent op een laag, en met een vorm bedoel ik een cirkel, een vierkant, of weet ik veel wat jij allemaal kunt tekenen, dan maak je het best gebruik van een vormlaag.
Een vorm op een vormlaag is steeds vector gebaseerd. Wat betekent dat je de afmetingen van een vorm kunt wijzigen, zonder iets aan de kwaliteit te moeten verliezen.
Dit is zeker niet het geval met een bitmap afbeelding, of beter gezegd een foto.



Een vormlaag is een laag waarop je een vorm hebt getekend.
Om een vormlaag te maken kun je een vormgereedschap (1) of het pengereedschap gebruiken.
In beide gevallen selecteer je de knop "Vormlaag" (2) in de optiebalk.

Een vormlaag bestaat uit een opvullaag (3), waarmee de kleur van de vorm wordt gedefinieerd en een gekoppeld vectormasker (4), waarmee de omtrek van de vorm wordt gedefinieerd.
Wanneer het vectormasker (4) is geselecteerd verschijnt er een omlijning rond de vorm. Wens je deze niet te zien in de afbeelding, klik je het icoontje van het vectormasker om dit te deselecteren.

De omtrek van een vorm wordt een pad genoemd en wordt in het palet "Paden" weergegeven (5).
Om de kleur van een vorm te wijzigen dubbelklik je de opvullaag (3), of klik je de optie "Kleur" (9) in de optiebalk. Om de vorm te voorzien van een stijl klik je het naar benedenwijzend pijltje naast de optie "Stijl" (10) in de optiebalk, en kies je een stijl.

Wens je de afmetingen van de vorm te wijzigen klik je de sneltoetscombinatie Ctrl + T op je toetsenbord, en klik en sleep je met de grepen aan de rand van de vorm.

Wens je het uiterlijk van de vorm te wijzigen selecteer je het gereedschap "Direct selecteren"(6) in de gereedschapbalk, klik je vervolgens de rand van de vorm (7), en klik en sleep je met de grepen ( 8 ) die verschijnen aan de rand van de vorm.

De transparantie van de vorm in de vormlaag kunnen we aanpassen in het vak "Dekking (11)".

Wens je de overvloeimodus van de vormlaag te wijzigen klik je het naar benedenwijzend pijltje in het vak "Overvloeimodus" (12). Maar meer over de verschillende overvloeimodi in een latere les.
Wens je een "Laagstijl " toe te voegen aan een vormlaag, klik je de knop "Laagstijl toevoegen" (13) onderaan het deelvenster "Lagen". Maar ook hierover later meer.



Aangepaste vorm
Naast de traditionele vormen zoals rechthoeken en cirkels, hebben we in Photoshop nog een ander soort vorm, namelijk de aangepaste vorm.
De optie "Aangepaste vorm" heeft standaard reeds een aantal vormen, die we kunnen gebruiken om afbeeldingen te tekenen. Daarnaast hebben we ook de mogelijkheid zelf een vorm te ontwerpen, en deze later toe te voegen aan het lijstje met verschillende vormen.

Om een aangepaste vorm te tekenen selecteer je eerst het gereedschap "Aangepaste vorm" (1) in de gereedschapbalk. Mocht jij deze niet zien, deze bevindt zich onder het gereedschap "Rechthoek".
Vervolgens klik je het naar benedenwijzend pijltje (2) naast het vak "Vorm:" in de optiebalk.
Dit geeft de meest gebruikte vormen weer als icoontjes, maar er zijn heel wat meer.
Klik hiervoor het naar rechtswijzend pijltje (3) in de rechter bovenhoek.
In het drop-downmenu dat verschijnt zie je een lijst (4) met alle verschillende categorieën van vormen.
Kies je hier een andere categorie, dan zal je de vraag worden gesteld of je de huidige vormen wil vervangen door de zojuist geselecteerde categorie van vormen.
Klik de knop "Ja" wanneer dit zo is.
Om het venster, waarin zich de pictogrammen van de vormen bevinden (5), te vergroten, klik en sleep je de rechter benedenhoek van dit venster naar onder. Op deze manier kun je al de verschillende vormen zien die zich in de categorie bevinden, en hoef je niet steeds te scrollen met het scrollbalkje.



Kies een vorm, geef deze een kleur of een stijl in de optiebalk, en klik en sleep in de foto op deze te tekenen.

[jangske]

Vormlagen (2)

Aangepaste vorm opslaan
Wanneer je niks vindt naar je goesting tussen al die verschillende aangepaste vormen, kan je zelf iets ontwerpen en dit daarna toevoegen aan de verschillende vormen.

Eerste vereiste is dat je iets hebt getekend natuurlijk.
Klik vervolgens op de knop "Bewerken" in de menubalk, en kies "Aangepaste vorm definiëren"" in het drop-downmenu.
Dit opent een dialoogvenster waarin je de vorm een naam geeft, en klikt op de knop OK.
Wanneer je nu opnieuw het venster opent met de verschillende vormen,zal je zien dat jouw gemaakte vorm is toegevoegd.



Aangepaste vorm bewerken
In het vorige deel van deze les had ik je verteld hoe je een eigen ontwerp opslaat als een vorm.
Nu, dit hoeft niet zonodig een eigen ontwerp te zijn, je kunt ook door middel van de bestaande vormen een nieuwe vorm ontwerpen.

In onderstaand voorbeeld heb ik bijvoorbeeld eerst een rechthoek getekend met ronde hoeken. Deze vorm vinden we in een van de verschillende categorieën. Vervolgens selecteer ik de optie "Verwijderen uit vormgebied" (1) en selecteer de vorm "Zeshoek" die we ook ergens terug vinden tussen al de bestaande vormen.
Ik selecteer het vectormasker (2)in het lagenpaneel door erop te kikken.
Vervolgens klik en sleep ik met de nieuwe vorm over de oude. Dit zal de nieuwe vorm wegsnijden uit de oude vorm.
Dat is alles, ik heb zojuist een nieuwe vorm gemaakt op basis van twee bestaande vormen.

Wens je deze nieuwe vorm op te slaan, doe je hetzelfde dan wat ik je in het vorig onderdeel van deze les heb uitgelegd.



Wat betreft de overige knoppen in de optiebalk.
De eerste voegt een vormgebied toe aan een vorm.
De tweede zal, zoals dus eerder gezegd een vormgebied wegsnijden.
De derde zal een doorsnede maken van de verschillende vormen.
En de vierde zal overlappende gebieden uitsluiten.


Wens jij een nieuwe vorm te maken uit meer dan twee bestaande vormen, geen enkel probleem, je kunt er zoveel gebruiken dat je wenst.
Let er wel op dat wanneer je tekent met een vorm het vectormasker is geselecteerd.
Mocht dit niet het geval zijn, dan zou je een nieuwe vorm tekenen in een nieuwe vormlaag.

In welke kleur je de vorm tekent maakt niet uit, een vorm is steeds zwart.
De kleur van de vorm wordt bepaalt in de optiebalk, of de instelling van je voorgrondkleur.
Deze is trouwens steeds dezelfde. Wijzig je de een dan wijzigt de ander automatisch.

Wens je de aangemaakte vorm steeds te laten verschijnen in de bibliotheek van vormen, moet je deze opslaan.
Klik hiervoor het naar rechtswijzend pijltje in het vormvenster, en kies "Vormen opslaan" in het drop-downmenu.
In het dialoogvenster dat verschijnt geef je de aangepaste vormen een naam, en klik je de knop "Opslaan".
Wanneer je nu Photoshop afsluit en daarna weer opstart, zal je zien dat jouw categorie is toegevoegd aan het lijstje.

Van bitmap tot aangepaste vorm
Met alles wat we tot nu toe hebben geleerd, zou het voor ons geen probleem mogen zijn om van een foto, een aangepaste vorm te maken.
Voor jou wel? begin dan maar opnieuw bij les 1.

Neen, even ernstig.
Wat weten we.
We weten hoe we een selectie moeten maken (1).
We weten hoe we van deze selectie een pad kunnen maken.
Ben je het vergeten? Klik hiervoor de knop "Tijdelijk pad maken van selectie" (2), onderaan het deelvenster "Paden". Dit voegt een tijdelijk pad toe aan het deelvenster "Paden" (3).



We weten hoe we van een pad een vorm kunnen maken.
Vergeten? Klik hiervoor de knop "Bewerken" in de menubalk en kies "Aangepaste vorm definiëren"" in het drop-downmenu. In het dialoogvenster geef je de vorm een naam, en klik je de knop OK (4).



En we weten hoe we een aangepaste vorm gebruiken.
Vergeten? Selecteer het gereedschap "Aangepaste vorm" in de gereedschapbalk (5).
Kies de vorm in de optiebalk (6).
En teken er op los.

[jangske]

Laagmaskers (1)

Wat is een laagmasker?
Een laagmasker is als een laag die je aanbrengt boven een andere laag, en waarvan een gedeelte zichtbaar is en het andere onzichtbaar, dus transparant.
Als voorbeeld heb ik hieronder een afbeelding met twee lagen.
De onderste laag (Laag 1) bevat een foto.
De bovenste laag (Laag 2) is geheel gevuld met de kleur geel, en bevat het laagmasker.
Een laag die is voorzien van een laagmasker heeft twee miniatuurweergaves.
De linkse miniatuurweergave (1) vertegenwoordigd de afbeelding in deze laag, in dit geval is dit de gele kleur.
De miniatuurweergave aan de rechterzijde (2) vertegenwoordigd het laagmasker.



Wens je het laagmasker tijdelijk uit te schakelen, klik je deze miniatuurweergave met de Shift-toets ingedrukt (1). Klik nogmaals deze miniatuurweergave om die opnieuw zichtbaar wil maken.
Wens je enkel het laagmasker te zien in het venster, klik je deze miniatuurweergave met de Alt-toets ingedrukt (2). Om terug te keren herhaal je deze handeling.
Een laagmasker is een afbeelding die bestaat uit grijswaarden. Dit betekent dat deze enkel bestaat uit zwart, wit en de tussenliggende grijswaarden.
Het gedeelte dat zwart is gekleurd is volledig transparant, het gedeelte dat wit is gekleurd is volledig bedekt. Alle tussenliggende grijswaarden zijn semi-transparant. Hoe donkerder de grijswaarde hoe meer transparant.



Door gebruik te maken van laagmaskers, beschik je steeds over de originele foto en vooral, je kunt op elk moment de laagmaskers wijzigen en of verwijderen. Dit is wanneer je de afbeelding opslaat onder een formaat die lagen ondersteund, bijvoorbeeld .psd of Tiff.
Wanneer je echter de afbeelding opslaat als .jpg formaat, zullen de maskerlagen wel worden toegepast, maar zullen deze worden verenigt tot een laag, en hierdoor later niet meer kunnen worden gewijzigd.

Laagmaskers zijn een van de krachtigste functies in Photoshop waarmee je, afhankelijk van je inspiratie, de meest ongelooflijke creaties kunt samenstellen.
In onderstaande voorbeelden zie je dat ik deze morgen niet veel inspiratie heb.



Of misschien een beetje te veel.
Deze is trouwens niet gemaakt met een laagmasker.

[jangske]

Laagmaskers (2)

Het deelvenster maskers
Nieuw in Photoshop CS4 is het deelvenster "Maskers".
Bovenaan het deelvenster hebben we twee knoppen (1).
Deze links dient om een laagmasker toe te voegen, of indien er reeds een is toegevoegd aan de laag, om deze te selecteren.
Deze rechts dient om een vectormasker toe te voegen aan een laag. Meer over vectormaskers in een latere les.
Wat ik wel al kan zeggen is dat je slechts één laagmasker kunt toevoegen aan een laag, maar dat je wel een laagmasker en een vectormasker kunt toevoegen aan een laag.
Onderaan het deelvenster hebben we een aantal knoppen (2) waarmee we één, van het laagmasker een selectie maken, twee, het laagmasker kunnen "toepassen", drie, het laagmasker kunnen verbergen en vier, het laagmasker kunnen verwijderen.
Let op, wanneer je het laagmasker "Toepast" worden het laagmasker met de afbeelding verenigd, en kun je het laagmasker niet meer bewerken.

Vervolgens hebben we nog twee schuifregelaars waarmee we de dichtheid en verdoezeling van het laagmasker kunnen bepalen (3).
En nog drie knoppen waarmee we ons laagmasker kunnen verfijnen (4).
De eerste knop "Maskerrand" opent het dialoogvenster "Masker verfijnen" dat sterk gelijkt op het dialoogvenster "Hoeken verfijnen" dat we hadden gezien in les 37, en waarmee we de maskerranden kunnen verfijnen.
De tweede knop "Kleurbereik" gebruiken we voor het maken van een selectiegebied dat is gebaseerd op kleurmonsters.
En met de derde en laatste knop "Omkeren" draaien we het masker om. Met andere woorden zwart wordt wit en wit wordt zwart.
Ten slotte hebben we het naar benedenwijzend pijltje (5) in de titelbalk van het deelvenster, dit opent een drop-downmenu met een aantal veelzeggende opties.



Laagmasker toevoegen
Wat je nodig hebt om een laagmasker toe te voegen is, je raad het al, een laag. Een gewone laag, geen achtergrondlaag. Aan een achtergrondlaag kun je namelijk geen laagmaskers toevoegen.
Wens je hieraan toch een laagmasker toe te voegen, moet je hiervan eerst een gewone laag maken. Hoe je dat doet heb ik je reeds verteld, achtergrondlaag dubbelklikken en klikken op de knop OK.

Laagmasker bewerken
Voor je ook maar iets kleurt in het laagmasker, vergewis je ervan dat dit is geselecteerd.
Je kunt dit zien in het deelvenster "Lagen" wanneer het laagmasker is voorzien van een dubbele rand.
Twijfel je of het al dan niet is geselecteerd, klik dan éénmaal op het laagmasker.



De basis van een laagmasker is zwart, wit en de tussenliggende grijswaarden.
Alles wat zwart is in een laagmasker wordt getoond, alles wit is wordt verborgen, en alles war grijs is wordt semi-transparant, dat had ik je reeds verteld, en dat moet je ook onthouden.
Deze kleuren kunnen we op verschillende manieren aanbrengen op het laagmasker.
Eén manier is het gereedschap "Penseel".
Je selecteert het gereedschap "Penseel" in de gereedschapbalk (1), je kiest zwart of een grijze tint (2) als voorgrondkleur , je selecteert het laagmasker (3), en je tekent.
De volgorde waarin je dit allemaal doet maakt niet uit, zolang je maar pas begint te tekenen wanneer je de andere handelingen hebt uitgevoerd.
Van zodra je begint te tekenen verschijnt de onderliggende laag in de foto (4). In dit geval dus de rode achtergrond.
Van zodra je de muisknop loslaat, verschijnt het getekende in het laagmasker (5).



Heb je te veel zwart gekleurd, en hierdoor teveel van de onderliggende laag getoond, kun je dit wegwerken door er met de witte kleur (1) terug over te tekenen (2).



Tip!
Wanneer je semi-transparant wil tekenen gebruik je dus een grijswaarde als voorgrondkleur, dat had ik je reeds verteld. Maar hetzelfde kun je bereiken wanneer je het percentage in het vak " Dekking" wijzigt, in de optiebalk (3).

[jangske]

Laagmaskers (3)

Laagmasker verwijderen
Voor ik je nog een aantal manieren laat zien hoe je een laagmasker bewerkt, wil ik het eerst eens hebben hoe je deze verwijdert, en wat nou eigenlijk het verschil is met een vectormasker.
De makkelijkste manier om deze te verwijderen is dit te selecteren, en het vuilbakicoontje te klikken in het deelvenster "Maskers".
Een tweede manier is het laagmasker te selecteren in de laag, de Alt-toets op je toetsenbord ingedrukt houden, en het vuilbakicoontje te klikken in het deelvenster "Lagen".
Een derde manier is het laagmasker te slepen naar het vuilbakicoontje in het deelvenster "Lagen".

Dit zal een dialoogvenster openen met drie mogelijkheden:
1. Kies je "Toepassen", dan wordt het laagmasker rechtstreeks toegepast op de laag, en wordt daarmee deze wijziging definitief.
2. Kies je "Annuleren" dan wordt alles geannuleerd.
3. En kies je "Verwijderen" dan wordt het laagmasker verwijderd.



Vervolgens voeg je een vectormasker toe door de knop "Vectormasker" te klikken in het deelvenster "Maskers" (4).
Van zodra je deze knop hebt geklikt, worden de gegevens buiten het pad verborgen, en wordt de onderliggende laag getoond, met name het bos dus (5).
De rand van het pad is nog te zien in de afbeelding, wens je deze te verbergen klik je het vectormasker (6).



Wens je nog een aantal andere vectorvormen toe te voegen aan het vectormasker, geen probleem, selecteer opnieuw het vectormasker door erop te klikken, selecteer het gereedschap "Aangepaste vorm" in de gereedschapbalk (7), kies een vorm in de optiebalk (7), en teken erop los.



Het voordeel van een vectorvorm in een vectorlaag is dat je deze steeds kunt aanpassen.
Selecteer hiervoor het gereedschap "Direct selecteren" in de gereedschapbalk, dit is het icoon met het witte pijltje (9), klik de rand van het pad, en klik en sleep je de hendels of blokjes (10) naar de gewenste positie.
Wens je een vectorvorm te verplaatsen, selecteer je het gereedschap "Padselectie" in de gereedschapbalk, dit is het zwarte pijltje, klik je de vorm en sleep je deze naar de gewenste positie.
Wens je de kleur te wijzigen van een vorm, selecteer je deze, kies je een kleurtje, selecteer je het gereedschap "Penseel", en kleur je de vorm met de nieuwe kleur.
Je ziet het, je kunt net hetzelfde doen met een vorm in een vectormasker, dan een vorm in een vormlaag. Let er alleen op dat je het vectormasker selecteert.



Zoals ik eerder had verteld, kun je ook een laagmasker toevoegen aan een laag waar zich reeds een vectormasker op is toegepast.
Klik hiervoor de knop "Pixelmasker" in het deelvenster "Maskers", of één van de andere manieren om een laagmasker toe te voegen.
Om alles een beetje mysterieus te maken, pas ik een "Verloop" toe op het laagmasker.
Ik selecteer hiervoor het gereedschap "Verloop" in de gereedschapbalk (12).
Opgelet! Zie dat het laagmasker is geselecteerd voor je verder gaat.
Ik kies het "lineair verloop" in de optiebalk (13), en klik en sleep met de muis van rechtsonder naar linksboven in de afbeelding (14).
Veel maakt dit niet uit. Heb jij liever een "radiaal verloop" of weet ik veel welk "verloop", dan selecteer je dit in de optiebalk.
Het enige waar je moet aan denken is dat het verloop bestaat uit grijswaarden, voor de rest kent een laagmasker niks. Meer over het gereedschap "Verloop" in een latere les.

[jangske]

Laagmaskers (4)

Laagmasker d.m.v. selectie
Hierboven had ik je laten zien hoe je een laagmasker vult met grijswaarden door middel van het gereedschap "Penseel".
In deze les ga ik je vertellen hoe je dit doet door middel van een selectie.
Het eerste wat je doet is een laagmasker toevoegen (1).
Vervolgens maak je een selectie van al hetgeen je wil opnemen in het laagmasker (2).
Hoe je dit doet zou je nu wel al moeten weten.



Vervolgens stel je de voorgrondkleur in op zwart, in de gereedschapbalk.
Vervolgens hou je de Alt-toets op je toetsenbord ingedrukt, terwijl je de "Backspace" klikt op je toetsenbord.
Dit zal het geselecteerde vullen met de voorgrondkleur in het laagmasker, zwart dus (1).
Zoals je opmerkt wordt de onderliggende laag weergegeven door de ramen (2).



Eventueel kun je de positie van het landschap bijstellen door deze laag te selecteren (1).
Vervolgens het gereedschap "Verplaatsen" te selecteren in de gereedschapbalk (2).
En te klikken en te slepen in de foto, tot je de gewenste positie hebt bereikt (3).



Goed om weten!
Wanneer je eerst je selectie maakt en pas daarna een laagmasker toevoegt, dan zal in het laagmasker het geselecteerde wit worden gekleurd en het niet geselecteerde zwart.
Dit is interessant wanneer je alles wil tonen van de onderliggende laag, met uitzondering van het geselecteerde in de gemaskeerde laag.



Trouwens, heb je van het tegenovergestelde een laagmasker gemaakt klik je de knop "Omkeren" (1) in het deelvenster "Maskers". Dit maakt het ons heel makkelijk, het zwarte met het witte gedeelte in het laagmasker om te keren. De sneltoetscombinatie hiervoor is Ctrl + i.